Uranüs’ün Halkaları
Güneş sisteminde yer alan gezegenlerden biri olan Uranüs’ün halkaları ilk olarak 1977’de James L. Elliot, Edward W. Dunham ve Douglas J. Mink’in astronomik ekibi tarafından keşfedildi. Uranüs 200 yıl önce ilk kez keşfedildiğinde, ayrıca halkaların da görüldüğü fark edildi. Fakat bu bilgi, bilim adamları tarafından uzun yıllar boyunca tartışıldı. Çünkü Uranüs’ün halkaları çok karanlık ve ince bir formdadır.
Uranüs Halkalarının Özellikleri
Gök bilimciler bugün Uranüs’ün 13 farklı halkaya sahip olduğunu biliyorlar. Bu halkalar, Uranüs’ün merkezine yaklaşık 38.000 km mesafede başlıyorlar ve yaklaşık 98.000 km’ye kadar uzanıyorlar. Çok parlak ve su buzundan oluşan Satürn’ün halkalarının aksine Uranüs’ün halkaları nispeten karanlıktır. Toz içermek yerine, 0,2 ila 20 m arasında değişen daha büyük parçalardan oluşuyor ve bu halkalar toz olarak değil, kayalar olarak nitelendiriliyorlar. Her halka sadece birkaç km kalınlığında görünüyor. Uranüs halkalarının 600 milyon yıldan fazla geçmişi olmayan, çok daha genç olduğu düşünülüyor. Muhtemelen çoğu Uranüs’ün yer çekimi tarafından parçalanmış ve gezegen etrafındaki halkalara dönüşmüş birkaç kemerden oluşuyor. Parçalar birbiriyle çarpışıyor ve daha küçük parçacıklara dönüşüyor.
Uranüs Halkalarının Sınıflandırılması
Uranüs’ün halkaları 3 ana gruptan oluşmaktadır. Dar ana halkalar, tozlu halkalar ve yeni keşfedilen dış halka sistemi olarak adlandırılabilecek bu halka grupları genellikle gri renktedir. Uranüs’ün dış halkaları iki tanedir. En içteki halka güneş sisteminin başka yerlerinde toz halkaları gibi kırmızımsı renktedir ve diğer dış halka Satürn’ün E halkası gibi mavidir. Gezegenden uzaklaşmasına göre halkalara Zeta, 6, 5, 4, Alfa, Beta, Eta, Gama, Delta, Lambda, Epsilon, Nu ve Mu isimleri verilir. Daha büyük halkaların bazıları ince toz kemerlerle çevrilidir.
Gökbilimciler, Uranüs’ün halkalarının tüm halka sistemindeki küçük kemerlerin başına geçtiğini düşünüyorlar. Bu yön veren kemerler olmasa Uranüs’ün halkaları radyal olarak uzaya yayılacaktı.
