Hangi Yaşta Hangi Spor Dalını Seçmeli
Acıbadem Fulya Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı, Acıbadem Sports Spor Hekimi Prof. Dr. Tolga Aydoğ, “Her geçen gün kapalı ortamlarda ve hareketsiz bir şekilde “play station” ve “game boy” gibi oyunlar, televizyon, bilgisayar, internet gibi oturarak yapılan aktivitelerde vakit harcayan çocuklara mümkün olduğunca hareketli yaşam alışkanlığı kazandırmalıyız” diyor. Prof. Dr. Aydoğ spor/ fiziksel aktivite ve egzersiz alışkanlığının çocuk yaşlarda kazandırılması gerektiğini belirtiyor ve düzenli ve keyif alabilecekleri aktiviteler organize etmenin önemini vurguluyor. Prof. Dr. Tolga Aydoğ hangi yaşta hangi sporun yapılabileceğini ve sporda başarının 8 önemli püf noktasını anlattı.
Sporun hangi dalı seçilecek. Acele etmeyin!
Sağlık ile ilgili bir engeli yoksa her çocuk her sporu yapabilir. Burada en önemli olan çocuğun ilgi duyduğu, eğlenebildiği bir sporu tercih etmek. Özellikle büyük şehirlerde ulaşım da dikkate alınması gereken bir diğer konu. Seçilen kulüp doğruysa ilk etapta futbol, voleybol, basketbol, jimnastik, koşu, tenis, yüzme olmasının veya takım ya da bireysel spor olmasının fazla önemi bulunmuyor. Çünkü sporda temel hareketler birbirine çok yakın olduğundan sporlar arasında geçiş yapılabiliyor.
İstemediği alanda zorlamayın!
Çocuğa alternatifler sunum, kesinlikle sevmediği alanda zorlamayın farklı bir branşı deneme fırsatı verin. Spor bir yaşam tarzı haline gelecekse mutlaka keyif alınması ve çok istekli olunması gerektiğini unutmayın.
Çocuğu gözlemleyin
Öncelikle başta da belirtildiği gibi sağlıklı olan her kişinin, her yaşta her spora başlayabileceğini unutmayın. Antrenörlerin atmaması gereken önemli bir kural var. Yüklenme şiddetinin belirlenmesi. Akranlarından daha hızlı bir gelişme gösteren çocuk kendinden daha büyüklerle, akranlarından daha yavaş gelişme gösteren çocuk ise daha küçüklerle program sürdürebilir. Eğiticilerin çocuğun gelişimini çok iyi izlemesi ve gereken düzenlemeyi zamanında yapması çok önemli.
Sağlıklı beslenme alışkanlığı
Ebeveynler çocuğa mutlaka sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmalıdır.
1. Karbonhidratlar – makarna, ekmek gibi
2. Protein – tavuk, balık gibi
3. Yağ tereyağı ve zeytinyağı gibi;
4. Sebze ve meyveden elde edeceğiniz vitamin ve mineraller;
5. Süt, yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri
Gibi 5 ana gıdayı tüketilmesi hedeflenmeli. Düzenli fiziksel aktivite ve spor yapan ve dolayısıyla enerji harcaması artan çocukların için daha çok yemesi gerekiyor. Ana gıdaların miktarı artırılarak enerji ihtiyacı giderilmeli.
Örnek olun
Prof. Dr. Aydoğ “Spor ve fiziksel aktivite çocukların fiziksel, mental ve ruhsal gelişimini destekler, özgüvenlerini artırır ve yeni arkadaş kazanmalarını sağlar. Yapılan araştırmalar düzenli spor ve fiziksel aktivite yapan çocukların kendileri ile daha barışık olduğunu, sosyal hayatta ve okulda daha başarılı sonuçlar aldığını ve daha sorumluluk sahibi olduğunu göstermektedir. Ebeveynler çocuklarına küçük yaşlarda spor ve fiziksel aktivite alışkanlığı kazandırıp, bunun sürdürülebilir olmasını sağlamalıdır. Anne babalar önemli bir rol modeldir. Bu nedenle kendilerinin de düzenli spor yapması çocuğu motive etmektedir” diyor.
Destekleyin, hırs aşılamayın!
Sabırla, sakin ve düzenli olarak çocuğu destekleyin. Kazanmayı ana hedef olarak belirlemeyin. Maçların sonunda bir taraf kazanırken diğer tarafın yenileceğini unutmayın ve yenilgiyi olgun bir şekilde karşılayın. Çocuğu elinden gelenin en iyisini yapması konusunda motive edin.
Antrenmanlara düzenine dikkat edin
Sporda devamlılık çok önemlidir. Bu nedenle antrenmanları kesinlikle aksattırmayın.
Sağlık kontrolünü önemseyin
Ailede 50 yaşından önce kardiyak problemlerden veya bilinmeyen bir nedenden ötürü hayatını kaybetmiş kimse yoksa, çocuk sürekli bir hekim kontrolündeyse (en son muayeneden bu yana en fazla 6 ay) spora başlamadan önce yeni bir sağlık muayenesinden geçmesine gerek yoktur. Aksi durumda spora başlamadan önce mutlaka hekim kontrolünden geçirilmelidir.
Hangi yaşta, hangi spor?
2–3 Yaş
Koşma, zıplama ve yakalama gibi temel hareketleri yapabilen bu yaş çocuklar, bahçede yürüme ve koşma, dans etme, gözetim altında suda oynama, deneyimli antrenörler eşliğinde jimnastik yapabilir.
4–6 Yaş
Yüzme, jimnastik, dans etme, ip atlama, seksek, bisiklete binme seçilebilir. Güvenli ve kontrollü hareket yapabilme yeteneği altı yaşından sonra gelişir.
7–10 Yaş
Jimnastik, futbol, basketbol, yüzme, voleybol, bisiklet, tenis, hentbol gibi sporlara ait temel eğitimi alabilir, bunun yanı sıra daha ileri egzersizleri içeren sporlara başlayabilir.
10 Yaş sonrası
Daha önceki yaşlarda başlanılan sporlar daha organize bir şekilde yapılmaya devam edilirken, güreş, atletizm veya küreğe başlayabilirler. Birkaç yıl sonra ise karate ve tekvando gibi daha çok kuvvet gerektiren sporları yapabilirler.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı, Spor Hekimi Prof. Dr. Aydoğ “Çocukların fizyolojik yaşları ile takvim yaşları uyumsuz olabilir, bu nedenle yukarıda her ne kadar takvim yaşına göre bir değerlendirme yapılsa da fizyolojik yaş mutlaka göz önüne alınmalıdır” diyor.
